23.7:

Karşılaştırmalı Boşaltım Sistemleri

JoVE Core
Biologia
É necessária uma assinatura da JoVE para visualizar este conteúdo.  Faça login ou comece sua avaliação gratuita.
JoVE Core Biologia
Comparative Excretory Systems

17,035 Views

02:24 min

August 01, 2019

Hayvanlar, vücuttan atılan atıkların uzaklaştırılması için farklı stratejiler geliştirdiler. Çoğu atığın atılması için suda çözülmesi gerekir, bu nedenle bir hayvanın boşaltım stratejisi su dengesini doğrudan etkiler.

Azotlu atıklar, en önemli hayvan atığı türlerinden bazılarıdır. Azot, proteinler ve nükleik asitler enerji veya karbonhidrat ve yağlara dönüştürülmek üzere parçalandığında açığa çıkar. Proteinler amino asitlere ve nükleik asitler azotlu bazlara ayrılır. Amino asitlerin ve azotlu bazların nitrojen içeren amino grupları daha sonra azotlu atıklara dönüştürülür.

Hayvanlar tarafından salınan tipik azotlu atıklar arasında amonyak, üre ve ürik asit bulunur. Bu boşaltım stratejileri, enerji ve su tasarrufu arasındaki dengeleri içerir.

Çeşitli azotlu atıklar, farklı habitatları ve evrimsel geçmişleri yansıtır. Örneğin, suda yaşayan hayvanların çoğu ammonoteliktir, yani doğrudan amonyak salgılarlar. Bu yaklaşım, amonyağı atılmadan önce üre veya ürik aside dönüştürmekten daha az enerji gerektirir, ancak aynı zamanda daha fazla su gerektirir. Dehidrasyon kadar önemli bir düzenleyici tehditle karşılaşmayan karasal organizmalar için su tasarrufu, ekstra enerji maliyetine değer.

Memeliler ve köpekbalıkları gibi ürotelik hayvanlar, amonyağı atılmadan önce üreye dönüştürür. Üre, amonyaktan daha az toksiktir ve vücuttan atılması için daha az su gerektirir. Sudaki yaşam alanlarından karasal habitatlara geçen birçok amfibi, amonyağı esas olarak kurbağa yavrusu olarak salgılar, ancak karada yetişkinler olarak çoğunlukla üre salgılar.

Sürüngenler, kuşlar ve birçok böcek dahil ürikotik organizmalar, amonyağı atılmadan önce ürik aside dönüştürür. Ürik asit suda çözünmez ve çok az su kullanılarak macun veya toz olarak atılır. Ürik asit, üreden bile daha az toksiktir. Bununla birlikte, amonyağı ürik aside dönüştürmek, üreye dönüştürmekten daha fazla enerji gerektirir.

Bu farklı boşaltım stratejileri, hayvanların çevrelerinin benzersiz su ve enerji taleplerini karşılamasına olanak tanır.