Sosyal Tehdit-Güvenlik Testi Psikososyal Stresle İlişkili Fenotipleri Ortaya Çıkarıyor

Stres, fiziksel veya psikolojik uyaranların neden olduğu homeostazın bozulması olarak tanımlanır¹. Stres, travma sonrası stres bozukluğu, depresyon ve anksiyete gibi ruhsal bozuklukların gelişimi için iyi bilinen önemli bir risk faktörüdür ^2,3. Özellikle, sosyal stres, strese bağlı ruhsal bozuklukların gelişimi için önemli bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir⁴. Araştırmada özel önem kazanan bir sosyal stres türü, sosyal bağlılık stresidir⁵. Fareler, insanlar gibi, zengin bir sosyal davranış kümesine⁶ sahiptir, bu da onları sosyal stresi içeren araştırmalar için uygun hale getirir. Laboratuvar ortamında, yetişkin fareler grup halinde barındırıldığında,⁷. sıraların oluşumunu içeren bir sosyal yapı oluştururlar. Buna göre, koloni modeli, farelerin karışık cinsiyetli gruplarında doğal olarak kurulmuş sosyal hiyerarşilerin etkilerini incelemek için tasarlanmıştır⁸. Yıllar geçtikçe, aynı cinsiyetten grup modelleri, sosyal istikrarsızlık modeli ve davetsiz misafir koloni modeli dahil olmak üzere sosyal boyun eğme stresini kullanmak için koloni modelinin varyasyonları geliştirilmiştir. Bununla birlikte, son yıllarda, erkek sakin-davetsiz misafir modeli olarak bilinen belirli bir varyant literatürde popüler hale geldi ve sosyal karmaşıklığı iki fareye indirgedi: bir asistan ve bir davetsiz misafir. Davetsiz misafir olarak bilinen ilgilenilen hayvan, yerleşik veya saldırgan olarak bilinen daha büyük, daha yaşlı ve emekli bir yetiştiricinin kafesine yerleştirilir. Yerleşik daha sonra davetsiz misafire bir yüzleşme yöntemi olarak fiziksel olarak saldırır ve sakinin baskın olduğu ve davetsiz misafirin ikincil olduğu bir sosyal hiyerarşi kurar. Çatışmalar tek seferlik olaylar olduğunda, “akut” (“akut sosyal yenilgi modeli”) olarak sınıflandırılırken, birkaç gün (genellikle 10) süren tekrarlanan çatışmalar “kronik” (“kronik sosyal yenilgi modeli”) olarak bilinir. Kronik sosyal yenilgi (CSD) modelinde, ataklar aralıklıdır ve tipik olarak fiziksel faz olarak adlandırılan 5-10 dakikalık^{bir süre} ile sınırlıdır. Fiziksel aşamayı takiben, davetsiz misafir ve ikamet eden gece boyunca aynı kafeste tutulur, bir ağ duvarla ikiye ayrılır ve fiziksel temas dışında her türlü etkileşime izin verilir. Duyusal faz olarak bilinen bu konfigürasyon, doğrudan fiziksel çatışma yerine sürekli tehdit görünümü yoluyla strese neden olur. 2018’de van der Kooji ve meslektaşları, fiziksel faz^10’u standartlaştırarak ve katı bir şekilde sınırlayarak modelin psikososyal bileşenine odaklanmak için değiştirilmiş bir kronik sosyal yenilgi tedavisi başlattılar. Değiştirilmiş model, fiziksel saldırıları, duyusal fazın 15 dakikalık bölümler arası aralıklarında meydana gelen, farklı sakinlerle üç adet 10 saniyelik bölümle sınırlar. Üçüncü fiziksel bölümü takiben, duyusal faz gece boyunca sürer. Bu döngü, bölüm başına yeni sakinlerle art arda 10 gün boyunca tekrarlanır. Modifiye tedavi, davetsiz misafirin fiziksel zararı en aza indirildiği ve fiziksel saldırıların farklı sürelerinden kaynaklanan sonuç değişkenliği azaldığı için kronik sosyal yenilgi modelinin translasyonel geçerliliğini artırır.

CSD modeli stresle ilişkili hastalıkları (örneğin, depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu) incelemek için kullanıldığından, saldırganlık, hafıza ve anhedoninin davranışsal tahlilleri dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere davranışsal tahliller seçilir. Son yıllarda, farelerde CSD sonrası davranışsal analizler genellikle sosyalliğin nasıl ve ne ölçüde etkilendiğini değerlendirmektedir⁹. Sosyallik, farelerin sosyal olarak bir türdeşlikten kaçınmak yerine sosyal olarak etkileşime girme konusundaki doğuştan gelen tercihi olarak tanımlanır. Sosyallik stres etkilerine maruz kaldığından, yalnızca sosyal kaçınma gelişimini değerlendiren tahliller oluşturulmuştur. Strese bağlı sosyal kaçınma, insanlarda sosyal anksiyete ve depresyonun temel davranışsal semptomlarından birini temsil ettiği için translasyonel bir alaka düzeyine sahiptir¹¹. İnsanlara benzer şekilde, tüm fareler CSD tedavisini takiben sosyal kaçınma geliştirmez, bu da strese duyarlılıkta bireyselliğin varlığını düşündürür. Cohen ve meslektaşları, bireyselliğin nörobiyolojisini incelemek için umut verici bir yaklaşım olarak davranışsal kriterlerin belirlenmesini önermişlerdir¹². Hayvanların davranışa dayalı olarak seçilmesi, gen-çevre çalışmalarının temelini çizen grup bölünmesiyle sonuçlanır. Daha sonra, farklı alt gruplar genellikle farklı çevresel koşullar altında araştırılabilen spesifik genetik varyantların/modifikasyonların belirgin bir şekilde zenginleşmesini gösterir¹³. Buna göre, sosyal kaçınmanın gelişiminde bireysellik, kronik olarak sosyal olarak mağlup olmuş erkek farelerden oluşan tek grubu iki alt gruba ayırmak için kullanıldı: strese duyarlı (sosyal olarak kaçınan) ve strese dayanıklı (sosyal olarak kaçınan ^9,14). Bununla birlikte, farelerde sosyal kaçınma fenotipinin uyumsuz veya uyarlanabilir bir davranış olarak yorumlanması, hem tedavinin (burada CSD) hem de tedavi sonrası davranışsal tahlilin genel bağlamında düşünülmelidir. Ek olarak, tedavi sonrası davranışsal seçim tahlili, yalnızca sosyal kaçınma gelişimini değil, sosyalleşmenin diğer yönlerini de ideal olarak değerlendirecektir. Son çalışmamız, CSD’nin neden olduğu sosyal kaçınmada koşullu öğrenmenin katılımını ortaya koymuştur¹⁵. Spesifik olarak, CSD’nin neden olduğu sosyal kaçınma, koşulsuz uyarana, yani sakinlerin saldırılarına koşullu uyaran olarak hizmet eden sakinlerin suşunun karakterize edici özelliklerine karşı caydırıcı bir koşullu tepkidir. Ayrıca, sosyal olarak kaçınan alt grup içinde, bazı bireyler, caydırıcı sakinlerin suşunun özellikleri ile diğer güvenli yeni suşların özellikleri arasında ayrım yapabilirken, diğer bireyler her iki suşa da genelleştirilmiş sosyal kaçınma gösterir. Burada rafine bir davranışsal CSD sonrası tahlil öneriyoruz: Sosyal Tehdit-Güvenlik Testi (STST)¹⁵. Diğer sosyal etkileşim testlerinden⁹ farklı olarak, STST, her ikisi de kronik olarak sosyal olarak mağlup olmuş erkek farelerden oluşan tek bir grup içinde strese duyarlı ve strese dayanıklı bireyleri tanımlamak için kullanılan doğru caydırıcı koşullu tepkinin (yani, başarılı koşullu öğrenme) ve sosyal tehdit-güvenlik ayırt etme yeteneğinin bir ölçümü olarak sosyal kaçınma gelişiminin eşzamanlı bir değerlendirmesini sağlar. Caydırıcı tepki genellemesine karşı sosyal tehdit-güvenlik ayrımcılığının değerlendirilmesi, kronik olarak sosyal olarak mağlup edilmiş hayvanlardan oluşan tek bir grubu esnek ve duyarlı alt gruplara sınıflandırmak için kullanılan çeviri kriterlerini genişletir.