Diyabet sonucu hem gözlerde hem de beyinde nöral dejenerasyon kemirgenler üzerinde yapılan davranışsal testlerle gözlemlenebilir. Mekansal bilişin bir ölçüsü olan Y labirenti ve görsel fonksiyonun bir ölçüsü olan optomotor yanıtı, hem potansiyel teşhisler hem de tedaviler hakkında fikir sağlar.
Optomotor yanıtı ve Y labirenti, sırasıyla görsel ve bilişsel işlevi değerlendirmek için yararlı davranışsal testlerdir. Optomotor yanıtı, diyabetik retinopati de dahil olmak üzere bir dizi retina hastalığı modelinde zaman içinde mekansal frekans (SF) ve kontrast duyarlılığı (CS) eşiklerindeki değişiklikleri izlemek için değerli bir araçtır. Benzer şekilde, Y labirenti, merkezi sinir sistemini etkileyen bir dizi hastalık modelinde mekansal bilişi (spontan değişimle ölçüldüğü gibi) ve keşif davranışını (bir dizi girişle ölçüldüğü gibi) izlemek için kullanılabilir. Optomotor yanıtının ve Y labirentinin avantajları arasında hassasiyet, test hızı, doğuştan gelen yanıtların kullanımı (eğitime gerek yoktur) ve uyanık (uyuşturulmamış) hayvanlar üzerinde gerçekleştirilme yeteneği bulunur. Burada, hem optomotor yanıtı hem de Y labirenti ve Tip I ve Tip II diyabet modellerinde gösterilen kullanım örnekleri için protokoller açıklanmaktadır. Yöntemler arasında kemirgenlerin ve ekipmanların hazırlanması, optomotor yanıtının ve Y labirentinin performansı ve test sonrası veri analizi yer alır.
463 milyondan fazla insan diyabetle yaşıyor ve bu da onu en büyük küresel hastalık salgınlarından biri haline getiriyor1. Diyabetten kaynaklanan ciddi komplikasyonlardan biri, çalışma çağındaki Amerikalı yetişkinler için körlüğün önde gelen bir nedeni olan diyabetik retinopatidir (DR). Önümüzdeki 30 yıl içinde, DR için risk altındaki nüfusun yüzdesinin iki katına katlanarak tahmin edildiği, bu nedenle DR gelişimini önlemek ve azaltmak için daha önceki aşamalarında DR tanısının yeni yollarını bulmak çok önemlidir3. DR’nin geleneksel olarak vasküler bir hastalık olduğu düşünülmektedir4,5,6. Bununla birlikte, şimdi vasküler patolojiden önce retinada nöronal disfonksiyon ve apoptoz kanıtı ile DR nöronal ve vasküler bileşenlere sahip olarak tanımlanmıştır4,5,6,7,8,9. DR tanısının bir yolu, diğer sinir dokusuna göre diyabetten oksidatif strese ve metabolik zorlanmaya karşı daha savunmasız olabilecek bir doku olan retinadaki sinirsel anormallikleri incelemek olacaktır10.
Bilişsel ve motor fonksiyondaki düşüşler diyabetle de ortaya çıkar ve genellikle retina değişiklikleri ile ilişkilidir. Tip II diyabetli yaşlı bireyler daha kötü temel bilişsel performans gösterir ve kontrol katılımcılarından daha şiddetli bilişsel düşüş gösterir11. Ek olarak, retina merkezi sinir sisteminin bir uzantısı olarak kurulmuştur ve patolojiler retinada kendini gösterebilir12. Klinik olarak, retina ve beyin arasındaki ilişki Alzheimer ve diğer hastalıklar bağlamında incelenmiştir, ancak diyabet ile yaygın olarak araştırılmamıştır12,13,14,15,16. Diyabetin ilerlemesi sırasında beyin ve retinadaki değişiklikler, STZ sıçanı (toksin, streptozotosin veya STZ’nin pankreas beta hücrelerine zarar vermek için kullanıldığı Tip I diyabet modeli) ve Goto-Kakizaki sıçanı (hayvanların yaklaşık 3 haftalıkken kendiliğinden hiperglisemi geliştirdiği Tip II diyabetin polijenik bir modeli) dahil olmak üzere hayvan modelleri kullanılarak araştırılabilir. Bu protokolde, sırasıyla diyabetik kemirgenlerdeki bilişsel ve görsel değişiklikleri değerlendirmek için Y labirenti ve optomotor yanıtı için bir açıklama sağlanmıştır. Optomotor yanıtı (OMR), her göz için görsel eşikleri ölçmek için karakteristik refleksif kafa izleme hareketlerini izleyerek mekansal frekansı (görme keskinliğine benzer) ve kontrast hassasiyetini değerlendirir17. Uzamsal frekans çubukların kalınlığını veya inceliğini, kontrast duyarlılığı ise çubuklar ile arka plan arasında ne kadar kontrast olduğunu ifade eder (Şekil 1E). Bu arada, Y-labirenti, labirentin kollarından spontan değişimler ve girişler yoluyla gözlemlenen kısa süreli mekansal hafızayı ve keşif fonksiyonunu test eder.
Her iki test de uyanık, uyuşturulmamış hayvanlarda yapılabilir ve hayvanların doğuştan gelen tepkilerinden yararlanma avantajına sahiptir, yani eğitim gerektirmezler. Her ikisi de kemirgenlerde diyabetin ilerlemesinin başlarında açıkları tespit etmek için kullanılabileceği için nispeten hassastır ve diğer görsel, retinal veya davranışsal testlerle ilişkili sonuçlar ürettikleri için güvenilirdir. Ek olarak, OMR ve Y labirentinin elektroretinogram ve optik tutarlılık tomografi taramaları gibi testlerle birlikte kullanılması, hastalık modellerinde retinal, yapısal ve bilişsel değişikliklerin ne zaman geliştiği hakkında bilgi sağlayabilir. Bu araştırmalar diyabete bağlı olarak ortaya çıkan nöral dejenerasyonların tanımlanmasında yararlı olabilir. Sonuç olarak, bu, ilerlemenin erken aşamalarında DR’yi etkili bir şekilde tanımlayan yeni tanı yöntemlerine yol açabilir.
Bu protokolü geliştirmek için kullanılan OMR ve Y labirent sistemleri Malzeme Tablosunda açıklanmıştır. OMR ile ilgili önceki araştırmalar, Prusky ve ark.18 ve Maurice ve ark.19 tarafından Y labirenti, bu protokolü geliştirmek için başlangıç noktası olarak kullanılmıştır.
OMR ve Y labirenti, zaman içinde kemirgenlerde görsel fonksiyon ve bilişsel işlev açıklarının invaziv olmayan değerlendirilmesine izin verir. Bu protokolde, OMR ve Y labirentinin kemirgen diyabet modellerinde görme ve bilişsel açıkları izlediği gösterilmiştir.
Protokolde kritik adımlar
The OMR
Görsel işlevi değerlendirmek için OMR’yi gerçekleştirirken dikkate alınması gereken bazı önemli noktal…
The authors have nothing to disclose.
Bu çalışma Gazi İşleri Bakanlığı Rehabilitasyon Ar-Ge Hizmet Kariyer Geliştirme Ödülleri (CDA-1, RX002111; CDA-2; RX002928) RSA’ya ve (CDA-2, RX002342) AJF ve Ulusal Sağlık Enstitüleri’ne (NIH-NICHD F31 HD097918’den DACT’ye ve NIH-NIEHS T32 ES012870’den DACT’ye) ve NEI Core Grant P30EY006360’a.
OptoMotry HD | CerebralMechanics Inc. | OMR apparatus & software | |
Timer | Thomas Scientific | 810029AR | |
Y-Maze apparatus | San Diego Instruments | 7001-043 | Available specifically for rats |